Chỉ số SVI trong xử lý nước thải
Chỉ số SVI trong nước thải là chỉ số thể tích bùn, là một đơn vị đo lường để xác định tính chất của bùn và nước trong nước thải tại bể xử lý. SVI là viết tắt của cụm từ tiếng anh Sludge Volume Index.
Chỉ số SVI là một trong những thông số cực kỳ cần thiết giúp cho các đơn vị xây dựng dễ dàng, tính toán và điều hành theo đúng công nghệ lọc nước thải. Biết rõ được giá trị SVI giúp đánh giá được tính chất của nước thải (sẽ được để cập ở sau) để từ đó kịp thời khắc phục và đảm bảo quá trình xử lý được diễn ra thật trơ tru, hiệu quả.
Bằng cách đo rất dễ dàng, chúng ta có thể căn cứ theo hệ số SVI để biết chính xác tình trạng của bùn vi sinh vật tại bể hiếu khí (Đơn vị tính hệ số SVI là milliliters/gram).
SV/SVI là chỉ tiêu đánh giá khả năng lắng và chất lượng của bùn hoạt tính.
SV là một điều cần kiểm soát và phải theo dõi hằng ngày. Đây là chỉ số thể hiện thể tích bùn hoạt tính có trong nước thải, sử dụng dụng cụ ống Imhoff, múc đầy định mức của ống (thông thường là 1000 ml), để lắng tự nhiên trong 30 phút (hay còn gọi là SV30). Xác định phần bùn lắng là bao nhiêu phần trăm.
SVI là tỷ số SV30/MLVSS. MLVSS được xác định tại phòng thí nghiệm.
Cách tính chỉ số SVI trong xử lý nước thải
Cách tính chỉ số SVI cũng không quá phức tạp nhưng cần phải được tính chính xác để không ảnh hưởng đến kết quả phân tích về sau. Đó là lấy thể tích của chất rắn lắng hỗn hợp đem chia cho nồng độ của chất rắn hỗn hợp.
SVI được tính bằng thể tích (mL) của 1 gam bùn khô được đo sau khi dung dịch bùn lắng được trong ống nghiệm hình trụ 1000mL trong thời gian 30 phút.
SVI = SV30
TS
Ghi chú:
- SVI: là thể tích do 1 gram bùn khô được (tính theo đơn vị: ml).
- SV30: Thể tích bùn lắng sau 30 phút (tính theo đơn vị: ml/l).
- TS: hay còn gọi là MLSS, là nồng độ bùn hoạt tính có trong dung dịch (đơn vị: g/l).
Chỉ số SV30
Như phương pháp đo mẫu trên SV30 có thể cho ra kết quả nhanh chóng và tạm thời người vận hành có thể đánh giá nhanh hiệu quả xử lý của hệ thống mà không cần tới các phương pháp thí nghiệm phức tạp.
Từ đó SV30 được áp dụng phổ biến hơn ngoài hiện trường, các công trình xử lý,…
Vai trò của chỉ số SVI trong nước thải
Vai trò quan trọng của chỉ số SVI trong việc giải quyết và xử lý các loại nước thải là giúp xác lập thực trạng của hệ thống bùn bể hiếu khí. Chúng ta có thể nhìn nhận dựa vào trong bảng chỉ số sau đây:
- SVI < 100: Bùn già: có thể trên bề mặt sẽ có bùn nhỏ như đầu mũi kim, đầu ra sẽ bị đục.
- 100 < SVI < 250: Bùn hoạt động tốt, lắng tốt, đầu ra ít đục.
- SVI > 250: Bùn khó lắng, đầu ra bị đục.
(*): Thông thường, SVI sẽ từ 100 đến 120 là tốt nhất
Đánh giá kết quả
Theo dõi tốc độ lắng mỗi 5 phút trong quá trình thử nghiệm SV30. Không nên để sau 30 phút mới đọc kết quả cuối cùng. Khi đó bạn sẽ không quan sát được quá trình lắng của bùn hoạt tính.
Sau 30 phút đừng vội vàng đổ mẫu nước thải đi mà hãy để lắng thêm một thời gian. Bình thường một bể lắng hoạt động cần hàng giờ đồng hồ để lắng. Vì vậy khi đọc SV30, kết quả cũng có thể thay đổi khi để lắng thêm vài giờ nữa. Nếu sau một thời gian bạn thấy bùn nổi và bọt nhỏ, đó có thể là khử Nitrat. Khi bể lắng đi vào chu trình khử Nitrat, bạn sẽ xác định được thời gian lưu bùn.
Màu nước
Màu nước thể hiện được tuổi bùn, đặc điểm vi sinh của dòng nước.
Quan sát SV30 dưới kính hiển vi
Trường hợp bùn không kết bông, bạn có thể đem mẫu nước quan sát dưới kính hiển vi. Cách này giúp xác định các vi khuẩn sợi gây bùn khó lắng. Quan sát dưới kính hiển vi mang tính khách quan và chính xác hơn so với các phương pháp chẩn đoán khác. Bạn có thể biết rõ loại vi khuẩn nào đang “gây rối” và có cách xử lý phù hợp.
Xuất hiện lớp màng trên mẫu nước thải
Bùn dạng sợi nổi trên mặt nước thường kết dính với nhau tạo 1 lớp màng. Có thể dễ dàng quan sát qua thí nghiệm SV30, nếu màng này xuất hiện chứng tỏ các sinh vật dạng sợi đang lan ra nhanh chóng trong nước thải.
Đọc SV30 là cách dễ dàng nhất để xác định hiệu suất xử lý của hệ thống sinh học bùn hoạt tính. Đối với nước thải tốt, để lắng 30 phút là có thể xác định được các yếu tố trên. Tuy nhiên khi có bùn khó lắng, vi khuẩn sợi, khử nitrat…thì đọc số SV sau 30 phút sẽ không chính xác nữa.
Bài Viết Liên Quan: