Đất đen là gì ? Các ứng dụng của đất đen

Đất đen là gì ? Các ứng dụng của đất đen

Đất đen là loại đất có màu đen, có tỷ lệ mùn cao từ 4% to 16% , và khả năng giữ ẩm tốt. Đất đen là loại đất giàu dưỡng chất tự nhiên, nó được xem là loại đất tốt nhất trên Thế Giới. Là một trong 30 nhóm đất trong hệ thống phân loại của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp (FAO) .

Đất đen có tên gọi là Chernozem hoặc tiếng Nga là чернозём/chernozyom rất màu mỡ và phì nhiêu, tạo ra năng suất nông nghiệp cao hơn rất nhiều với các loại đất khác như đất phù sa hay đất đỏ bazan. Đất đen chứa tỷ lệ hợp chất phosphor và amoniac cao, đây cũng chính là lý do mà trồng cây trên đất đen không cần bón phân hóa học.

Chernozem bắt nguồn từ hai từ tiếng Nga – ‘ Chernaya’ có nghĩa là đen và ‘ Zemlya ‘ có nghĩa là Trái Đất

Là nguồn tài nguyên quý và ít, không nhiều và thông dụng như các loại đất khác.

Lần đầu tiên được nhà địa chất người Nga Vasily Dokuchaev xác định vào năm 1883 ở thảo nguyên cỏ cao hoặc đồng cỏ ở Đông Ukraine và Tây Nga

Đất đen có diện tích khoảng 230 triệu ha.

Đất Chernozem không phải là đất hiếm. Quá trình hình thành lớp đất Chernozem phải trãi qua hàng ngàn năm, hàng trăm năm bởi hệ sinh thái thực vật.

Đất Chernozem cũng như đất khác trên thế giới hình thành và bồi đắp thêm suốt quá trình phân rã các chất hữu cơ từ thực vật (cỏ, cây rừng…)

Phân bổ của đất đen trên thế giới

Theo Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc, nó chỉ bao phủ 1,8% tổng diện tích đất trên Trái Đất.

• Một là Thảo nguyên Á-Âu kéo dài từ phía đông Croatia (Slavonia), dọc theo Danube (phía bắc Serbia, phía bắc Bulgaria (Đồng bằng sông Danube), nam và đông România (Đồng bằng Wallachia và Đồng bằng Moldavia), và Moldova, đến đông bắc Ukraine qua Vùng Trung tâm của miền Trung và miền Nam nước Nga đến Siberia.
• Phần còn lại trải dài từ Thảo nguyên Canada ở Manitoba qua Great Plains (Đại bình nguyên) của Hoa Kỳ xa về phía nam như Kansas, độ dày của lớp Chernozem có thể rất khác nhau, từ vài cm đến 1,5 mét (60 inch) ở Ukraine, cũng như vùng Thung lũng sông Hồng ở miền Bắc Hoa Kỳ và Canada (vị trí của Hồ Agassiz thời tiền sử).
• Ngoài ra người ta còn tìm thấy một số ít đất đen ở: Ba Lan, Hungary và Texas. Đông Bắc Trung Quốc

Hiện nay Ukraine sở hữu một lượng đất đen rất lớn, chiếm tới 1/3 lượng đất đen của thế giới. Sau đó là Nga

Ưu điểm của đất đen trong nông nghiệp

Trong tất cả các loại đất nông nghiệp, đất đen được các nhà khoa học thế giới đánh giá là loại đất trồng trọt tốt nhất. Vì nó chứa một lượng lớn mùn hữu cơ phân rã từ thực vật. Ngoài ra, đất đen chứa một lượng chất vi khoáng, có tác dụng giữ ẩm tốt, và đây là loại đất rất tốt cho cây trồng.

Giàu mùn, giàu các chất vi khoáng, nhất là canxi, ma giê nên các thành phần hóa học của đất đen ở một trạng thái lý tưởng để cho cây trồng phát triển một cách tốt nhất trong điều kiện các yếu tố khác cũng thuận lợi.

Chính vì đất Chernozem là loại đất trồng trọt tốt nhất nên việc trồng cây, canh tác nông nghiệp trên đất đen ít phải bón phân hóa học, thậm chí là không cần phải bón phân hóa học nếu không áp dụng phương thức thâm canh liên tục.

Đầu tư nông nghiệp trên đất đen là lĩnh vực thu hút đặc biệt của các doanh nghiệp giống cây trồng đến từ châu Âu và Mỹ

Quốc gia sở hữu đất đen nhiều nhất trên thế giới là Ukraine, nên Ukraine là nước xuất khẩu loại hạt hướng dương giống, hạt hướng dương thương phẩm và dầu hướng dương lớn nhất thế giới tính đến hết năm 2024. Do đó có thể thấy tiềm năng vô cùng lớn của đất đen.

Sự hình thành của Chernozem

Có rất nhiều giả thuyết liên quan đến sự hình thành của Chernozem nhưng những giả thuyết được chấp nhận rộng rãi về sự hình thành này được đưa ra dưới đây:

Lý thuyết đầu tiên: Được nhà khoáng vật học người Thụy Điển Johan Wallerius đưa ra vào năm 1761. Ông cho rằng chernozem được hình thành do sự phân hủy của thực vật.

Thuyết thứ hai: Được nhà khoa học người Nga Mikhail Vasilyevich đưa ra vào năm 1763. Ông đã mở rộng thuyết đầu tiên và nói rằng chernozem được hình thành do sự phân hủy của thực vật và động vật.

Thuyết thứ ba: Được đưa ra bởi nhà thực vật học Peter Pallas . Ông cho rằng chernozem được hình thành bởi các đầm lầy lau sậy.

Thuyết thứ tư: Được đưa ra bởi nhà địa chất người Anh Roderick Murchison. Ông đưa ra giả thuyết rằng chernozem được hình thành từ tàn tích của đá phiến biển kỷ Jura.

Thuyết thứ năm: Được Vasily Dokuchaev đưa ra vào cuối thế kỷ 19. Ông tin rằng chernozem được hình thành do sự tương tác của nhiều yếu tố như khí hậu, thảm thực vật và địa hình của một khu vực.

Đánh giá đất đen và các loại đất khác

Trong 4 loại đất thường thấy là: đất phù sa, đất đỏ bazan, đất phèn, đất đen.

Thì đất đen là tốt nhất về mọi mặt, giàu dinh dưỡng và tơi xốp, sau đó tới đất phù sa và đất đỏ bazan, đất phèn có chất lượng thấp nhất vì hạn chế loại cây có thể phát triển.