Tầng ozon là gì ? Vai trò của tầng ozon

Tầng ozon là gì ? Vai trò của tầng ozon

Tầng ozon là gì ? Tầng ozon là một lớp khí quyển chứa nồng độ cao của khí ozon (O₃), nằm chủ yếu ở tầng bình lưu, cách bề mặt Trái Đất khoảng 15 đến 35 km. Lớp này hoạt động như một tấm chắn bảo vệ Trái Đất khỏi bức xạ cực tím (UV) từ Mặt Trời. Tầng ozon hấp thụ phần lớn tia UV-B và UV-C có hại, giúp ngăn ngừa những tác động xấu đối với sức khỏe con người, động vật và thực vật như ung thư da, đục thủy tinh thể và tổn thương hệ miễn dịch.

Tầng ozon được sinh ra từ chính những tác động của tia cực tím đến các phân tử oxy, chúng gồm có hai dạng tốt và xấu với những đặc điểm cụ thể như sau:

• Ozon tốt được tạo ra từ tự nhiên, nằm ở tầng bình lưu phía trên. Tầng bình lưu là lớp không gian 6-30 dặm trên bề mặt trái đất.
• Ozon xấu còn được gọi là ozon tầng đối lưu hay ozon tầng mặt đất. Chúng là kết quả hành động của con người, tạo ra từ phản ứng hóa học giữa oxit của nito và các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi.

Tìm hiểu về vai trò của tầng ozon

Tuy kích thước không dày, thế nhưng chúng lại có nhiệm vụ vô cùng quan trọng để bảo vệ trái đất khỏi các yếu tố gây hại từ bên ngoài. Giúp bảo vệ cuộc sống của con người cũng như hệ sinh thái của động, thực vật trên trái đất.

Nếu xảy ra hiện tượng suy giảm tầng ozon hay còn gọi là lỗ thủng tầng ozone cũng chính là một trong những lý do chính gây ra biến đổi khí hậu.

Nguyên nhân thủng tầng ozon là gì?

Vì sao tầng ozon bị thủng, có những nguyên nhân suy giảm tầng ozon nào làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người và động, thực vật? Đó chính là từ các hoạt động tự nhiên ngoài môi trường và hoạt động nhân tạo từ chính con người gây ra.

Khi thay đổi về khoảng cách của mặt trời, lượng gió cũng như tầng bình lưu sẽ góp phần làm suy giảm tầng ozon, tuy nhiên với yếu tố này chỉ gây ra không quá 1-2%, và tác động cũng chỉ tạm thời mà thôi.

Còn nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng này, chính từ hoạt động của con người, khi giải phóng quá mức clo và brom từ các hơp chất nhân tạo như CFC, halon, CH₃CCl₃, CCl₄, HCFC… các chất khí này được gọi là ODS làm suy giảm tầng ozon chính.

Ngoài ra ô nhiễm không khí cũng là nguyên nhân lớn dẫn đến hiện tượng tầng ozon bị phá hủy một cách trầm trọng.

Hậu quả của việc suy giảm tầng ozon

Suy giảm tầng ozon là một trong những hiện tượng tự nhiên ảnh hưởng nhiều đến con người cũng như môi trường sống hiện nay. Cụ thể như sau:

Ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của con người

Sự suy giảm tầng ozon tác động tiêu cực đến sức khỏe của con người, chúng phá hủy hệ thống miễn dịch của cơ thể, đồng nghĩa với việc con người sẽ dễ mắc nhiều bệnh hơn.

Hủy hoại các sinh vật biển

Suy giảm tầng ozon sẽ làm mất cân bằng của hệ sinh thái động thực vật biển. Vì khi tia UV tăng lên sẽ ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng và sinh sản của các loài tôm, cua, cá…

Giảm chất lượng của không khí

Khi tầng ozon bị suy giảm sẽ làm tăng lượng bức xạ tử ngoại UV-B đến mặt đất, sẽ làm tăng phản ứng hóa học và dẫn đến hiện tượng ô nhiễm khí quyển. Ngoài ra nó còn đóng góp vào việc tăng cường hiệu ứng nhà kính.

Tác động tới vật liệu

Những bức xạ của tia tử ngoại sẽ làm giảm nhanh tuổi thọ của các loại vật liệu, làm mất độ bền chắc cũng như độ bền của chúng.

Những biện pháp để bảo vệ tầng ozon – bảo vệ trái đất

Nhiều người thắc mắc, liệu có vá tầng ozon được hay không. Tuy nhiên, bạn có thể chủ động để thực hiện những biện pháp sau giúp bảo vệ tầng ozon cũng như góp phần bảo vệ trái đất của chúng ta hiệu quả:

• Hạn chế sử dụng năng lượng hạt nhân, từng bước nghiên cứu việc sử dụng năng lượng sạch như năng lượng Mặt Trời, năng lượng gió, sóng biển…
• Cần có những biện pháp để xử lý tình trạng ô nhiễm cục bộ trong những khu công nghiệp, nhà máy…để giảm thiểu các loại bụi và khí độc hại vào bầu khí quyển.
• Nên áp dụng chính sách thuế rác thải chất ô nhiễm.
• Cần nâng cao và triển khai hoạt động giáo dục, tư vấn cũng như tuyên truyền để các doanh nghiệp, tổ chức cải tiến công nghệ để loại trừ cùng như ngăn chặn các hoạt động ảnh hưởng xấu đến tầng ozon.

Giảm thiểu suy thoái tầng ozone

Mỗi người là những cá thể để tạo nên thế giới, vì thế, dù là những việc làm nhỏ nhất cũng giúp góp phần trong việc ngăn chặn quá trình suy thoái tầng ozon để bảo vệ môi trường, chính là bảo vệ sự sống của mỗi chúng ta. Cụ thể các hành động như sau:

• Tự bảo vệ chính mình bằng việc không tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng của mặt trời. Nếu đi ra ngoài đường, hãy tự ý thức để che chắn da, đeo kính râm, đội mũ nón cũng như mặc áo dài tay.
• Hạn chế ô nhiễm môi trường bằng việc giảm xe cộ cũng như các thiết bị khác khi hoạt động, vì chúng thải ra môi trường nhiều khí thải.
• Hãy tiết kiệm năng lượng cũng như tiết kiệm nước trong sinh hoạt, làm việc.

• Nếu có thể, sử dụng ánh sáng tự nhiên ở trong nhà hay nơi làm việc để giảm việc sử dụng điện.
• Tận dụng các phương tiện giao thông công cộng thay vì sử dụng các loại xe máy, taxi. Nếu được có thể đi xe đạp hoặc đi bộ thường xuyên.
• Nếu lựa chọn mua các sản phẩm gia dụng, nhất là các loại được chứa trong bình xịt, hãy ưu tiên những sản phẩm có ghi trên bao bì sản phẩm “không có CFC”.
• Nếu sơn nhà, hãy quét hoặc lăn, không nên dùng cách phun sơn.